İki temel iletişim biçimi vardır; açık ve koruyucu. Ne yazık ki eşler arasındaki eşlerin çoğunda egemen olan iletişim tipi koruyucu ilişkidir. Bu tip iletişim ilişkide sıkıntılara sebep olur ve eşlerin her ikisinin de özgüvenini zayıflatır. Koruyucu iletişim kalıpları, ihtiyaçların karşılanmasını ve duyguların ifade edilmesini engellemekle kalmaz, koruyucu bir tepki çemberi oluşturur.
Bu koruyucu iletişim pek çok şekilde görülür;
¥ Yargılayan mesajlar; eşlerden biri diğerini yargıladığı zaman, suçlamakta ve eleştirmektedir. Bu davranış hemen her zaman diğer eşin geri çekilmek veya karşı eleştiriye geçmek şeklinde koruyucu bir tepki göstermesiyle sonuçlanır. Yargılayan mesajlara örnek verelim;
¥ Eleştirme, isim takma, suçlama (Kafan çalışmıyor, hiç dinlemiyorsun, yalnız kendini düşünüyorsun)
¥ Sorguya çekme, soruşturma, gerçeği bulmaya çalışma (Bütün gün ne yaptın? Telefonda kiminle konuşuyordun?)
¥ Övmek veya onaylamak (Yemek harikaydı)
¥ Yargılama, yargılayan eşin gerçek ihtiyaçlarını ifade etmek riskine girmekten korunmak, karşısındaki kişiyi kendisine bağımlı kılmak için gösterdiği çabadır.
¥ Kontrol eden mesajlar; biri kontrol eden bir mesaj ilettiği zaman otoriter, tehditkâr ve ahlakçı bir tavır sergiler. Bu tavırlarının tamamının “savaş ya da kaç” tepkisi doğurma ihtimali yüksektir. Hiç kuşkusuz bu mesajlar karşı tarafta boyun eğme veya karşı koyma biçiminde bir savunmaya yol açacak ve her zaman mesajı alan kişinin içerlemesine sebep olacaktır.
Kontrol eden mesajlara örnek verelim;
¥ Yöneten, hükmeden, emreden (Sana ne söylersem yapacaksın, aynen benim gibi yap)
¥ Uyaran, tehdit eden, cezalandıran (Bu konuyu bir daha açmaman için seni uyarıyorum, arkadaşını ziyaretten döndüğünde benim evde olmamı bekle)
¥ Ahlak dersi veren, vaaz veren (İyi bir anne işe geri dönmez, senin bir hobiye ihtiyacın var)
¥ Stratejik mesajlar. Bu iletişimi benimseyen bir insanın özgüveni düşüktür. Stratejik bir mesaj ileten eşin gizli bir niyeti vardır ve saklı ihtiyaçlarını karşılaması için, karşısındakini yönlendirmeye çabalamaktadır.
¥ Stratejik mesajlara örnekler verelim; surat asma, iç çekme, düşmanca suskunluklar, fiziksel veya duygusal olarak uzaklaşma. Sözlü (Şehre ineceğini mi söyledin?) Buradaki gizli mesaj: “Eczacıdan bir şey öğrenmem gerektir.”
Açık iletişim kalıpları, koruyucu iletişim kalıplarının tam tersidir. Bir çiftin bu tür bir iletişim içinde olabilmesi için eşlerin ikisinin de özgüveni güçlü ve yeterlilik duygusuna sahip kişiler olması ve birbirlerini sevip destekleyerek yardımcı olabileceklerine inanması gerekir. Ayrıca eşler kendi zayıf yönlerinin farkında olmalı ve gerektiğinde bu konuda açık olabilmelidir. Eşinizi dinlerken göz teması kurarak, ona bütün dikkatinizi vererek dinleyin. Onu dinlerken başka bir şeyle meşgul olmayın.
Eşiniz size bir şey anlattığında gereksiz yere soru sormayın. Soru soracaksanız onun konuşması bittiğinde sorun. Eşinize söylediğiniz sözün aslında onun hakkında değil, kendi hakkınızda olduğunu bilin. Eşinizin mesajını, sizinle değil, kendisi ile ilgili olduğunu bilerek dinleyin.
Son Yorumlar
Kategoriler